Een goed begin is het halve werk. Dit geldt zeker ook voor de groepsvorming aan het begin van het onderwijsjaar. Het proces van groepsvorming begint na een vakantie weer helemaal opnieuw: de kinderen verkennen elkaar, de leerkrachten en de regels. Daarom besteden heel veel groepen hieraan veel aandacht in de eerste weken van het onderwijsjaar, die ook wel de gouden weken worden genoemd. De groepsvorming verloopt in fases.
De vijf fases van groepsvorming
1. Forming: kinderen leren elkaar kennen. De groep zoekt naar veiligheid en structuur. Leerkrachten hebben dan vaak aandacht voor spelletjes waarin kinderen en leerkrachten elkaar beter leren kennen.
2. Storming: de verhoudingen in een groep worden zichtbaar. In de ene groep is dit duidelijker aanwezig dan in een andere groep. Leerkrachten hebben in deze fase aandacht voor opdrachten waarin verschillende rollen worden uitgespeeld; een leider, een volger, een helper et cetera.
3. Norming: de regels, waarden en normen worden in de groep bepaald. Iedereen krijgt een eigen taak in de samenwerking. Leerkrachten en kinderen stellen in deze fase vaak gouden regels op. Dit zijn de regels waar zij zich aan committeren en waar ze elkaar op mogen aanspreken.
Vaak lopen de eerste drie fases door elkaar heen.
4. Performing: in deze fase voeren de kinderen uit wat in vorige fases met elkaar is bepaald. Regels worden nageleefd en de kinderen spreken elkaar aan wanneer het niet loopt zoals afgesproken.
5. Reforming: het einde van het onderwijsjaar is in zicht. Dit is de tijd van afscheid nemen en voorbereiden op iets nieuws. Vooral aan het einde van groep 8 is deze fase erg duidelijk, waarin de kinderen een musical opvoeren en hun tijd in het basisonderwijs afsluiten.
Ook voor ouders
Naast dat het belangrijk is dat kinderen en leerkrachten met elkaar afstemmen in de gouden weken, is het ook van belang dat ouders en leerkrachten al vroeg in het jaar een relatie opbouwen. Veel kindcentra hebben in de eerste weken een kennismakingsgesprek gepland waarin ouders en leerkrachten elkaar spreken over de karaktereigenschappen en ondersteuningsbehoeften van het kind. Leerkrachten kunnen immers een kind het beste begeleiden wanneer ouders en leraar goed met elkaar samenwerken. Een belangrijk moment dus om elkaar te leren kennen!
Kortom: gouden weken tussen kind en leerkracht, maar ook tussen ouders en leerkracht. We kijken uit naar een mooi, nieuw onderwijsjaar met elkaar!
